Honda và Yamaha - Cuộc chiến xe số tại Việt Nam

Honda có lợi thế bền, tiết kiệm nhiên liệu, ngược lại Yamaha 'ăn điểm' vì thời trang, thể thao từ thiết kế đến vận hành.

Trước khi hai ông lớn Nhật Bản đầu tư xây dựng nhà máy tại Việt Nam, Honda được biết đến nhiều hơn với những huyền thoại 67, Dream, Super Cub nhập khẩu. Đây là một lợi thế cho Honda bởi không phải tốn nhiều chi phí quảng cáo thương hiệu mà các sản phẩm ra mắt dễ dàng được thị trường chấp nhận. Tuy nhiên Yamaha cũng không vì lý do đó mà kém thế so với người đồng hương. Chọn cách tiếp cận khác Honda, Yamaha vững vàng tuyên chiến, bắt đầu với phân khúc xe số.

Ở phân khúc xe số phổ thông, hai ông lớn gầm ghè nhau nhiều nhất ở hai serie Wave và Sirius. Đều có mặt trên thị trường hơn 10 năm với nhiều phiên bản khác nhau, số lượng xe xuất xưởng từng bước bao phủ lượng xe lưu thông trên đường. Honda Wave với các phiên bản Alpha, S, RS, RSX và Yamaha cũng không kém với Sirius R, RC, RL, RC FI. Bên cạnh đó, Yamaha Taurus ra đời năm 2008, phiên bản phát triển từ Sirius với những thay đổi ở khung sườn giúp chiếc xe thể thao hơn là đối sách để phá vỡ làn sóng “Dream chiến” nội địa giá rẻ đang lên thời điểm bấy giờ.

Honda Wave Alpha ra đời với động cơ 100 phân khối và dáng dấp không khác là mấy so với mẫu Wave 100 nhập khẩu Thái Lan nhanh chóng tiêu thụ số lượng lớn trên thị trường bởi mức giá hợp lý và chất lượng tốt. Tuy nhiên thiết kế bề ngoài của Wave Alpha không có gì đặc biệt, nhanh chóng bị lỗi thời, không hợp với giới trẻ ngày càng năng động và hiện đại. Yamaha bước vào Việt Nam và đưa ra dòng xe số Sirius đánh trúng thị hiếu của người tiêu dùng, trực tiếp đe dọa ngôi vương của Wave Alpha.

Sirius thiết kế thể thao, cá tính với những đường nét sắc sảo đậm chất Yamaha nhanh chóng chiếm cảm tình giới trẻ. Cùng với đó, tay ga hoạt động nhạy bén, máy “bốc” càng khiến Sirius và các dòng xe của Yamaha dần khẳng định vị trí tại thị trường xe máy Việt Nam. Với các phiên bản sau này, hoặc là tăng dung tích động cơ, hoặc là thay đổi đôi chút trong thiết kế, màu sắc, tem xe, cả hai hãng đua nhau đưa ra nhiều sự lựa chọn cho khách hàng nhằm tránh sự nhàm chán nhưng bản chất không thay đổi gì nhiều.

Trên một bậc, ở phân khúc xe số cao cấp, sự cạnh tranh của Honda Future và Yamaha Jupiter cũng nóng không kém. Nếu như Future từ phiên bản đầu tiên năm 1999 được ca ngợi bởi sự đầm, chắc, kiểu dáng hiện đại thì Yamaha Jupiter tiếp tục trung thành với cảm hứng thể thao từ thiết kế đến vận hành, và trung thành luôn với cách đặt tên xe theo các chòm sao (Sirius: sao Thiên Lang, Taurus: sao Kim Ngưu, Jupiter: sao Mộc).

Đương nhiên vì là dòng xe số cao cấp nên hai mẫu xe được các hãng liên tục sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất như phanh đĩa, phun xăng điện tử. Năm 2008, Honda ra mắt mẫu Future Neo FI phun xăng điện tử đầu tiên trong serie. Phong phú hơn Honda, dòng Jupiter có nhiều phiên bản như Jupiter MX, RC, Gravita, FI RC, FI Gravita tích hợp những công nghệ tiên tiến nhất. Việc đa dạng hóa của Yamaha là một thế mạnh khi liên tục thay đổi khiến khách hàng cảm nhận sự mới mẻ, tuy nhiên đó cũng là một yếu điểm bởi thiếu đi điểm nhấn, người tiêu dùng thậm chí không thể nhớ hết các phiên bản của Jupiter.

Cùng thành công, cùng chia nhau miếng bánh thị trường xe số tiềm năng, nhưng có lẽ hai ông lớn Nhật Bản đã quá “cực đoan” đến mức đi vào vết xe đổ của đối phương, cùng nhau thất bại. Điển hình là trường hợp đưa hộp số vô cấp lên khung xe số. Cuối năm 2009, Yamaha ra mắt mẫu xe hoàn toàn mới Lexam với kiểu dáng xe số nhưng vận hành như xe ga, nhanh chóng bị lãng quên. Nhưng sau đó vài tháng, Honda không rút kinh nghiệm từ đối thủ, thay vào đó cũng giới thiệu chiếc Wave RSX FI AT cơ cấu hoạt động giống hệt Lexam, và tất nhiên, thất bại là điều không thể tránh khỏi.

Ở phân khúc này, thậm chí Honda không có đại diện nào tại thị trường Việt Nam.

Thực tế với truyền thống chất lượng ổn định theo thời gian, Honda vẫn tiêu thụ số lượng xe nhỉnh hơn ở phân khúc xe số phổ thông, bởi quyết định tiêu dùng của khách hàng Việt vẫn phụ thuộc rất nhiều vào tâm lý nhìn nhận và thói quen ngại thay đổi. Tuy nhiên, Yamaha vẫn có thế mạnh riêng mà Honda không thể so sánh, đó chính là dòng xe số thể thao mạnh mẽ, đại diện bởi Exciter với các phiên bản côn tay và côn tự động.